Skip to content

Woke

#4527 april 2023

Er zijn woorden in onze taal die mij blijven verwarren. Woke is er zo een. Ja, dat wilde ik ook zijn, woke, wakker blijven tegen onrecht.
Maar intussen ben ik gaan twijfelen. Zo las ik van cultuursocioloog Weyns dat ‘felle voorstanders van de vrijheid van meningsuiting woke zien als het smoren van de academische vrijheid.’ Ho,ho, daar ben ik dan weer niet van.
Mevrouw Yeşilgöz, minister van Veiligheid en Justitie, bond er met het woord ‘wokisme’ een strik met een eigen betekenis om: ‘mensen die vinden dat zij mogen bepalen welke informatie of mening juist is en wat niet juist is. Of wat kwetsend en wat niet kwetsend is. Wie wel deugt en wie niet deugt. Die onder het mom van inclusie alleen maar bezig zijn met uitsluiten.’ Universitair docent Nederlandse Taalkunde Sterre Leufkens vertaalde de opvatting van Yeşilgöz als “een soort van doorgeschoten deugen”.
Bij verschillende gelegenheden zocht ik het op internet toch nog maar weer eens na, woke, had ik het nu goed begrepen? Intussen concludeer ik dat de lading van het woord in de woelige baren verschuift van bakboord naar stuurboord, van links naar rechts en weer terug. Interessant, maar in die wispelturigheid van de betekenis, blijf ik daar maar liever een beetje bij uit de buurt. Niet woke dus.

Verschuivende betekenissen. De samenleving vult woorden. Jaren heb ik mij in piepkleine kring willen verzetten tegen het verkleuren van dat aardige woord bizar. Voor mij was dat verbonden met curieus, excentriek, afwijkend. Er moest iets spannends in zitten, in lijn met waar het van zou zijn afgeleid: het Franse woord voor ‘zonderling’, een persoon met nog nooit vertoond gedrag.
Maar intussen fungeert het bijna als stopwoord, onverschillig en gemakkelijk weggegeven voor iets in kingsize verpakking. Ik moet vaststellen dat mijn verzet er niets toe heeft gedaan, maar eerlijkheidshalve had ik daar ook geen hoge verwachtingen van. Taal gaat waar hij wil en daar kan ik aan meedoen of me afzijdig van houden. Of bewaren voor heel bijzondere momenten.
Waakzaam op mijn woordenschat, dat wil ik wel graag blijven. Hé, dus toch een beetje woke!

Reageren? Stuur een reactie aan apub@hansarnoldy.nl

Dit bericht heeft 0 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top