#91 Savile Row

20 augustus 2025

Er was best wat te overwinnen voordat ik mij gewonnen gaf voor het hulpmiddel bril. Ik rekende mij van jongs af aan tot een beste kijker. Bevestigd door schooltests, dienstplichtkeuring, rijbewijs en wanneer er verder wat te keuren viel. Mij niet gezien met visuele hulpmiddelen. Zou ook geen gezicht zijn, zo was mijn overtuiging.

In de loop der jaren heb ik dat inzicht noodzakelijkerwijs moeten bijstellen. Hele kleine lettertjes werden moeilijker. Nog niet zo heel erg, want daar ben ik niet van. Maar iets grotere kleine letters werden langzaamaan ook een probleem, zodat ik mij liet overtuigen tot zo’n half brilletje. Voor het lezen van het kleine werk uiteraard. Bij de Hema kostte dat de kop niet en misschien stond het ook wel wat geleerder.

In een volgende fase begon ik te veronderstellen dat brillen-maken niet echt een specialisme van dit warenhuis was en dat ik mij misschien eens bij een opticien moest melden. Hek van de dam – was dit nu middelbare leeftijd? Een bril zou me echt verder helpen, verzekerde de vakman me. Vooruit, het kiezen van een montuur voelde als een troost. Opmerkelijke modellen, wilde kleuren, voor de spiegel meende ik mezelf direct in tal van andere personen te herkennen en dat was wat ik juist niet wou. Zo kwam ik uit bij een modelletje waar niemand mee rondliep, beetje twintiger jaren – van de vorige eeuw, voor de goede orde. Decennialang heb ik met die bril gelopen, met dat montuur althans, want de glazen verloren in de tijd toch veel van hun kracht.

Nu was het weer zo ver. Die rot glazen waren zó achteruitgegaan. Maar ook het montuur begon na ruim dertig jaar te slijten. Ik legde het ding bij mijn opticien op de toonbank en vroeg hem ook voor het montuur meteen maar een nieuw exemplaar te bestellen. Nee, dat ging niet, dat was wel heel oud. Maar misschien iets moderners, dat er toch een beetje op leek? Mooi niet, dit was mijn bril, mijn aangezicht, de eerste beste opticien ging daar niet zo maar iets aan veranderen. Help, hoe nu verder. In mijn archieven vond ik zo waar de naam terug van het brillenmerk en de fabrikant. Algha Works, oorspronkelijk uit Duitsland, sinds 1932 Engels en gevestigd in Londen. Zie je wel, ‘oud-Engels’. 

De opticien kon niet leveren. Algha bleek in de Corona-tijd gesneuveld. Dan zelf maar op pad. En dat was onverwacht veel leuker dan ik had gedacht. Ik ontdekte dat Algha na de oorlog ging produceren voor de National Health Service en ze werden bekend door het ‘round eye’ montuur en soortgelijke simpele, goedkope modellen. De Savile Row-lijn. Ziekenfondsbrilletjes zouden we hier later zeggen, maar dan in English Style. Ja, ook ik had sinds jaren dus een ziekenfondsbrilletje van Engelse snit. Met sportpoten, dat zat altijd goed, mijn trouwe kameraard.

In de jaren ’60 bleek Algha ook de eyewear of choise for all the Beatles. Al liep alleen John Lennon indertijd met zo’n bril. Savile Row, vernoemd naar de exclusieve modestraat in Londen, de ‘gouden mijl van de kleermakerij‘. En ook de inspiratie voor een brillenmerk dus. Grappig trouwens dat diezelfde Beatles hun hoofdkantoor vestigden in het monumentale Savile Row, nummer 3. En daar op dat dak in 1969 hun allerlaatste concert gaven. ‘Ik hoop dat we de auditie hebben doorstaan’, reageerde John Lennon toen de politie een einde maakte aan hun zwanenzang – het daar opgenomen ‘Get Back’ werd een wereldhit.

En ik ontdekte dat Jules Vernes een paar huizen verderop – op Savile Row nummer 7 – de Britse aristocraat Phileas Fogg (van ‘In 80 dagen de wereld rond’) had gesitueerd. “Bij Madame Tusaud stonden poppen die net zo levend waren als Phileas Fogg” schreef Vernes. Kijk, dat zijn brillen waarmee je voor de dag kan komen. Die moest ik absoluut weer hebben.

Zelf op zoek. Uiteraard, in Engeland waren ze nog te vinden. Ik heb weer een nieuwe! Met het nodige internet-gedoe en de last van hoge invoerrechten omdat Engeland zo nodig uit de EU moest. Je moet er wat voor over hebben, zo’n nieuwe Savile Row-bril. Maar eigenlijk was dit toch veel leuker dan gewoon een nieuwe uit het rek van de opticien.